Του Δέδε Λιόνη*
Το
τελευταίο διάστημα γίναμε μάρτυρες ενός καινούργιου επεισοδίου στο
σίριαλ «έργα στην Ακρόπολη - ανελκυστήρας ΑμεΑ». Η υπουργός Πολιτισμού,
από τις πρώτες ημέρες της θητείας...
Η
υπουργός Πολιτισμού, από τις πρώτες ημέρες της θητείας της, το
καλοκαίρι του 2019, θεώρησε καλό να υπενθυμίζει κάθε τρεις και λίγο ότι
τίποτα δεν έγινε σωστά την περίοδο 2015 -2019 κι ότι η ίδια ασθματικά
σχεδόν τρέχει για να προλάβει να κλείσει όλα τα ανοιχτά ζητήματα. Ένα
από αυτά ήταν, και δυστυχώς τόσους μήνες μετά εξακολουθεί να είναι, το
θέμα του ανελκυστήρα για ΑμεΑ στον Ιερό Βράχο. Με τον ρηχό επικοινωνιακό
τρόπο όμως που αποτελεί κανόνα πια στο ΥΠΠΟΑ, φτάσαμε απλές καθημερινές
εργασίες συντήρησης να αποτελούν αντικείμενο δελτίων Τύπου, όπου
ενημερωνόταν π.χ. το κοινό ότι η πλακέτα του παλιού αναβατορίου χάλασε
κι έχει παραγγελθεί άλλη από το εξωτερικό, που θα κάνει κάποιες ημέρες
να φτάσει στην ημεδαπή, λες και η ουσία του θέματος ήταν πόσο διάστημα
θα κάνει ένα ανταλλακτικό να έρθει στη χώρα.
Εδώ
και κάποιο διάστημα, έχουν ξεκινήσει εργασίες για την αντικατάσταση του
παλαιού και επιβαρυμένου από τα χρόνια και τη χρήση αναβατορίου ΑμεΑ με
την εγκατάσταση νέου, τύπου ανελκυστήρα πλαγιάς. Σε συνθήκες
κανονικότητας δεν θα υπήρχε κανένας λόγος να ασχολείται κανείς με το
έργο, που είναι απαραίτητο, αν στην προσπάθεια να γίνουν όλα γρήγορα και
βιαστικά δεν ανέκυπταν κάποια μη διαδικαστικά προβλήματα, που
σχετίζονται με ζητήματα ασφαλείας εργαζομένων, τήρησης όλων των
απαραίτητων μέτρων και κανόνων κι εντέλει «κυριότητας» του έργου που
εκτελείται επί αρχαίου μνημείου και μάλιστα του εμβληματικότερου της
χώρας.
Με
δύο επιστολές του ο Σύνδεσμος Επαγγελματιών Ικριωμάτων Ελλάδας
επισημαίνει μια σειρά από αστοχίες, αλλά και παραβάσεις του ισχύοντος
θεσμικού πλαισίου για την κατασκευή ικριωμάτων και την εκτέλεση
εργασιών, τέτοιες που προκάλεσαν τόσο την απάντηση της Υπηρεσίας
Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως, υπηρεσίας που υπάγεται απευθείας από την
ίδρυσή της στον γενικό γραμματέα Πολιτισμού, όσο και τον έλεγχο από
κλιμάκιο επιθεωρητών Εργασίας.
Τα
τεχνικά σημεία που θίγονται από τις δύο επιστολές του ΣΕΠΙΕ έχουν
ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Νομίζω όμως ότι, με αφορμή το ξύλινο - σύμμεικτο
ικρίωμα, έχει σημασία να δούμε κάποιες άλλες πτυχές του θέματος, που
δείχνουν ότι έχουμε περάσει πια για τα καλά σ’ ένα διαφορετικό μοντέλο
διαχείρισης των μνημείων της χώρας, με την αποφασιστική εμπλοκή
ιδιωτικών φορέων, στη συγκεκριμένη περίπτωση του Ιδρύματος Ωνάση, καθώς
το χορηγό ίδρυμα διά της εταιρείας Αριονα Ελλάς Ανώνυμη Εταιρεία
Καλλιτεχνικών και Πολιτιστικών Εκδηλώσεων Τεχνική Οικοδομική γίνεται ο
καθοριστικός παράγοντας για την εξέλιξη του έργου. Η συγκεκριμένη
εταιρεία, όπως διαβάζουμε, είναι αντιπρόσωπος του «Κοινωφελούς Ιδρύματος
Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» στην Ελλάδα, λειτουργεί το πολιτιστικό κέντρο
«Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Ίδρυμα Ωνάση» και δραστηριοποιείται στον
χώρο των επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία. Μέχρι τώρα γνωρίζαμε τα
προγράμματα Σύμπραξης Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), για πρώτη φορά
βλέπουμε την πλήρη και καθολική εμπλοκή του χορηγού σε έργο που
εκτελείται επί μνημείου με δραστικό περιορισμό του αποφασιστικού αλλά
και του ελεγκτικού χαρακτήρα που πρέπει να έχουν οι αρμόδιες υπηρεσίες,
όπως προκύπτει από τη σχετική αλληλογραφία αλλά και διοικητικές πράξεις
αναρτημένες στη Διαύγεια.
Με
αφορμή το θέμα του ικριώματος, φαίνεται το ζήτημα να ξεπερνάει τα
τεχνικά σημεία, που είναι αδιαμφισβήτητα ουσιαστικά, και να τέμνεται με
πολιτικές επιλογές. Επιλογές που οδηγούν στην καθολική υποχώρηση του
δημόσιου έναντι του ιδιωτικού ειδικά στα ζητήματα της πολιτιστικής
κληρονομιάς και της διαχείρισης μνημείων, επιλογές που απομειώνουν τον
ρόλο της «δημόσιας αρχαιολογίας».
Ας
σκεφτούμε όμως και το εξής: Με όλα τα προβλήματα, οι επισκέπτες της
Ακρόπολης με κινητικά προβλήματα είχαν τη δυνατότητα να επισκεφθούν τον
Ιερό Βράχο. Σήμερα, που το θέμα φαίνεται να σκαλώνει και οι αρχικές
ημερομηνίες για την παράδοση του νέου ανελκυστήρα πλαγιάς να έχουν
μετατεθεί χρονικά, χάρη στις άστοχες επιλογές της πολιτικής ηγεσίας και
την αδικαιολόγητη βιάση να συμπέσουν κάποιες παρεμβάσεις στον χώρο της
Ακρόπολης με την επέτειο εγκαινίων του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως, είναι
πολύ πιθανό, αυτό το καλοκαίρι, όσοι αντιμετωπίζουν κινητικά κυρίως
προβλήματα για πρώτη φορά μετά το 2004 να μην μπορούν να επισκεφθούν την
Ακρόπολη.
Κρίμα δεν είναι;
* Ο Δέδες Λιώνης είναι αρχαιολόγος, πρόεδρος του Ενιαίου Συλλόγου Υπαλλήλων υπουργείου Πολιτισμού, Αττικής, Στερεάς και Νήσων
Πηγή: Η αυγή
Πηγή: Η αυγή