Τα παιδιά της μεγάλης φυγής

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΛΛΗ ΖΩΤΟΥ

• Ημερίδα του Δικτύου Επιτροπής Ασυνόδευτων Ανηλίκων ΜΕΤΑδρασης

Πώς βρίσκεται ένα παιδί μόνο του πρόσφυγας σε άλλη χώρα; Πώς φτάνεις από τη Σομαλία στην Ελλάδα μόνη και τραυματισμένη για να γλιτώσεις από έναν υποχρεωτικό γάμο; Πώς είναι να σηκώνεις στους ώμους σου την ευθύνη για όσους άφησες πίσω όταν και εσύ είσαι ένα παιδί κάτω των 15 ετών;

Ερωτήσεις που δεν θα έπρεπε να κάνουμε, ωστόσο τις απαντήσεις στις ερωτήσεις αυτές και πολλές ακόμα έδωσαν τα 256 παιδιά στα 13 μέλη του Δίκτυου Επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων της ΜΕΤΑδρασης, ενός πιλοτικού προγράμματος που χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία στο πλαίσιο του Προγράμματος «Είμαστε όλοι Πολίτες», το οποίο είναι μέρος του EEA Grants, με διαχειριστή επιχορήγησης του προγράμματος το Ίδρυμα Μποδοσάκη. Τα αποτελέσματα και τις εμπειρίες τους μοιράστηκαν χθες σε ημερίδα που διοργάνωσε η ΜΕΤΑδραση. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, τους τελευταίους 7 μήνες τα 13 πρώτα ειδικά εκπαιδευμένα μέλη του Δικτύου Επιτροπείας, στην Αθήνα, τη Λέσβο, τη Σάμο και την Ορεστιάδα, ανέλαβαν συνολικά 256 παιδιά (150% περισσότερα από τον προβλεπόμενο στόχο), 38 κορίτσια και 218 αγόρια, ηλικίας από 6 μηνών μέχρι 18 ετών, και πραγματοποίησαν 3.072 ενέργειες που αφορούσαν κυρίως σε συναντήσεις με τα παιδιά. Στα 13 μέλη του Δικτύου Επιτροπείας δόθηκαν εξουσιοδοτήσεις από τους αρμόδιους εισαγγελείς. Στόχος τους ήταν να δώσουν εξατομικευμένη βοήθεια σε ασυνόδευτα παιδιά που φτάνουν στη χώρα μας: ώστε να βοηθήσουν στην επιτάχυνση των διαδικασιών προκειμένου να βρεθούν σε κάποιο ξενώνα, να μην νιώσουν ξεχασμένα σε έναν ξενώνα, να βοηθήσουν στην επανένωση με την οικογένεια του παιδιού, να νοιαστούν για τα προβλήματα υγείας που μπορεί το παιδί να αντιμετωπίζει.

Η ΜΕΤΑδραση έχει συνοδεύσει πάνω από 2.500 ασυνόδευτα ανήλικα στους ξενώνες από το 2011 μέχρι σήμερα, ενώ μόνο το τελευταίο δίμηνο πάνω από 350 από τα νησιά σε ξενώνες, σημείωσε η 

 Λώρα Παππά, πρόεδρος της οργάνωσης, που εξέφρασε τον φόβο της για το πόσα πολλά παιδιά μπορεί να έχουν χαθεί στο ταξίδι της προσφυγιάς χωρίς να το γνωρίζουμε. Τα παιδιά που έχουν δεχθεί τις υπηρεσίες αυτές είναι στην πλειοψηφία τους Αφγανοί και Σύροι, ενώ δεν λείπουν και παιδιά από Αίγυπτο, Σομαλία, Παλαιστίνη, Κονγκό, Σουδάν.

* Πολλοί ασυνόδευτοι ανήλικοι δεν καταγράφονται ή καταγράφονται με κάποιον που παριστάνει τον γονέα ή συγγενή

"Δεν πρέπει να μας επιτραπεί εξαιτίας του όγκου των φαινομένων να διαφεύγουν της προσοχής μας οι ευάλωτες ομάδες που φτάνουν στη χώρα μας. Τα υπάρχοντα στοιχεία δεν δείχνουν ανάλογες αυξήσεις σε εισροή ασυνόδευτων ανηλίκων με αυτές που διαπιστώνουμε στις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί ανήλικοι δεν καταγράφονται ή ότι πολλοί περνούν ως θύματα trafficking, δηλαδή παρουσιάζονται με έναν ενήλικο που παριστάνει τον γονέα ή τον συγγενή" τόνισε στον χαιρετισμό του ο διευθυντής της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής Παναγιώτης Νίκας. Παράλληλα, επεσήμανε τις πολύ σοβαρές ελλείψεις, με τις υπηρεσίες που δεν υφίστανται αλλά ορίζονται από το θεσμικό πλαίσιο.

"Σύμφωνα με το Π.Δ. 22 του 2007, ο εισαγγελέας ορίζεται ως επίτροπος του ασυνόδευτου ανηλίκου. Στην πράξη όμως, ο εισαγγελέας είναι απογυμνωμένος από κάθε ουσιαστική βοήθεια" ανέφερε η αντιεισαγγελέας Αθηνών Κατερίνα Κολιοκώστα εξηγώντας πως δεν στελεχώθηκαν οι αρμόδιες υπηρεσίες και πως οι υπάρχουσες, όπως οι δικαστικοί επιμελητές ανηλίκων, είναι υποστελεχωμένες, αναγκάζοντας τους εισαγγελείς να καταφεύγουν σε ΜΚΟ.

* Παιδιά κοιμήθηκαν στη ΓΑΔΑ μέχρι να βρεθεί ο ξενώνας

Τα αδιέξοδα που προκύπτουν περιέγραψε η Ελένη Πετράκη από την Υπηρεσία Ασύλου, διηγούμενη την ιστορία 8 ανηλίκων 14-16 ετών που βρέθηκαν στην πόρτα της Υπηρεσίας ζητώντας προστασία. "Ο εισαγγελέας δεν μπορούσε να δώσει άδεια για ξενοδοχείο λόγω της ανηλικότητας, οπότε μέχρι να βρεθεί ο ξενώνας το άλλο πρωί τα παιδιά κοιμήθηκαν στη ΓΑΔΑ και εμείς έπρεπε να τους εξηγούμε ότι δεν είναι κρατούμενοι", είπε, ενώ ανέφερε ότι διαπιστώνουν στον Ελαιώνα πως ανήλικοι καταγράφονται από τα νησιά ως 19-20 ετών στα υπηρεσιακά σημειώματα. Είτε τα παιδιά λένε ψέματα είτε τους γράφουν έτσι για να αποφευχθεί η διαδικασία των επιτρόπων, πρόσθεσε επισημαίνοντας ότι ένα παιδί κάτω των 14 δεν μπορεί να καταθέσει αίτημα ασύλου χωρίς ενήλικο. Μια ακόμα εικόνα που μεταφέρει είναι την ευθύνη που νιώθουν όλοι αυτοί οι μικροί ήρωες της επιβίωσης ως προς την οικογένεια που έχουν αφήσει πίσω και πρέπει να φτάσουν στην Ευρώπη της Επαγγελίας για να τους σώσουν με πρόσκληση. 

* "Σας ικετεύω να μην με ξεχάσετε γρήγορα"

"Εγώ φταίω, εγώ είπα στον μπαμπά μου να πάμε στην Ευρώπη για ασφάλεια", είπε η 12χρονη μοναδική επιβιώσασα από οικογένεια φωτορεπόρτερ από το Αφγανιστάν που χάθηκε στα νερά του Αιγαίου, στη Χριστίνα, μέλος του Δικτύου Επιτροπείας στη Λέσβο. "Μην με ξεχάσετε γρήγορα" γράφει ο Μοχάμεντ από το Αφγανιστάν, που ζούσε στο Ιράν, στην Ιωάννα φεύγοντας για τον ξενώνα στην Αθήνα και αφού της έχει εμπιστευθεί τη σεξουαλική του παρενόχληση στο Ιράν, γεγονός που τον έφερε στην χώρα μας, όπου και αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει.

  

Η Σαμίς συνεχίζει το δύσκολο ταξίδι...

Η Αλεξάνδρα γνώρισε τη Σαμίς από την Σομαλία στην Αθήνα. Η Σαμίς είχε φτάσει στη χώρα μας τον Μάιο του 2013 μαζί με τα δύο αδέλφια της για να γλιτώσει από έναν υποχρεωτικό γάμο με γηραιό συμπατριώτη της που έδωσε τα χρήματα στον γιατρό που την χειρούργησε όταν στα 13 τηςτο σχολικό δέχθηκε επίθεση και τραυματίστηκε από σφαίρα στο πόδι. Ο πατέρας υποσχέθηκε την κόρη καθώς δεν είχε χρήματα για την εγχείρηση. Επιπλέον, η μικρή έχει υποστεί κλειτοριδεκτομή. Η μάνα φυγάδευσε τα παιδιά στην Ευρώπη, όμως η Σαμίς τραυματίστηκε σοβαρά στη λεκάνη όταν είχε φτάσει στη Μακεδονία. Χειρουργείται στην Καστοριά, τα αδέλφια της συνεχίζουν το δρόμο και αυτή μόνη παλεύει τα τελευταία δύο χρόνια με συνεχείς πόνους, με λάθη, με θεραπείες και όταν τελικά πρέπει να χειρουργηθεί για δεύτερη φορά στο ΚΑΤ πρέπει να επιλέξει μεταξύ της εγχείρησης και της αναβολής του ταξιδιού της επανένωσης με έναν θείο της στην Ιταλία. Η Σαμίς διάλεξε να συνεχίσει το ταξίδι.

Πηγή: η αυγή