37o Συνέδριο ΑΔΕΔΥ – 3.12.19 – 5.12.19

Υπερασπιζόμαστε τις κατακτήσεις μας 

Για μια προοδευτική αλλαγή στα συνδικάτα

ΕΑΕΚ

Σήμερα ο κόσμος της εργασίας στον Δημόσιο τομέα βρίσκεται μπροστά σ’ ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Μπορεί να βρισκόμαστε στην μεταμνημονιακή περίοδο, ωστόσο οι περιοριστικές πολιτικές των μνημονίων εξακολουθούν σε μεγάλο βαθμό να βαραίνουν τη ζωή και την καθημερινότητα όλων των εργαζομένων και των κοινωνικών στρωμάτων, που βρέθηκαν στο στόχαστρο της φτωχοποίησης και του κοινωνικού αυτοματισμού.

Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι το Δημόσιο και οι εργαζόμενοι σ’ αυτό πλήγηκαν βαρύτατα τόσο μισθολογικά, όπου οι απώλειες έφτασαν και ξεπέρασαν σε πολλές περιπτώσεις το 40%, όσο και θεσμικά με την συνεχή υποβάθμιση των δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών.

Κατά την προηγούμενη κυβερνητική περίοδο, παρά τις ορισμένες θετικές κατακτήσεις για τους εργαζόμενους και τις υπηρεσίες (π.χ. προκήρυξη διορισμών για κάλυψη οργανικών κενών σε κρίσιμους τομείς του κοινωνικού κράτους, καθολική δωρεάν πρόσβαση στη δημόσια υγεία κ.ά), υπήρξαν σημαντικές ολιγωρίες σε ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνταν στη δημόσια διοίκηση, ανατροπές και αδικίες στο ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό αλλά και χαρακτηριστική πολιτική αστοχία στην εφαρμογή απαραίτητων θεσμικών μεταρρυθμίσεων για παράδειγμα στην επιλογή προϊσταμένων ή στην διαδικασία της αξιολόγησης.

Η νέα κυβέρνηση της Ν.Δ στο σύντομο χρονικό διάστημα διακυβέρνησής της εφαρμόζει ένα απροσδιόριστο μείγμα παλαιοκομματικά νεοφιλελεύθερων πολιτικών, που πλήττουν τα εργασιακά, ατομικά και ανθρώπινα δικαιώματα και παράλληλα συρρικνώνουν τα δημόσια κοινωνικά αγαθά. Η καταστρατήγηση του ΑΣΕΠ, η τοποθέτηση των αρίστων δικών της παιδιών σε θέσεις κλειδιά της Δημόσιας Διοίκησης, π.χ. επικεφαλής στην ΕΥΠ που δεν διαθέτει καν τα τυπικά προσόντα για διορισμό στο δημόσιο ως Π.Ε και οι τοποθετήσεις Διοικητών Νοσοκομείων, η συγκρότηση σε κάθε υπουργείο ομάδων μυστικών πρακτόρων της ΕΥΠ αποτυπώνουν ξεκάθαρα, πως το «επιτελικό» κράτος μεταφράζεται σ’ ένα αυταρχικό κομματικό κράτος παλιάς κοπής.

Στο 37^ο συνέδριο της ΑΔΕΔΥ οι εργαζόμενοι οφείλουμε να σταθούμε και να πάρουμε θέση απέναντι σε δύο βασικές διχοτομικές γραμμές, που θα καθορίσουν την πορεία των συνδικάτων το επόμενο διάστημα.

Η πρώτη έχει να κάνει με την ανάγκη για την υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών απέναντι στην ιδιωτικοποίηση, ή οποία προβάλλει από την κυβέρνηση, ως η μαγική λύση που θα φέρει επενδύσεις και ανάπτυξη. Το μοντέλο της άκρατης ιδιωτικοποίησης που πρόσφατα είδαμε να νομοθετείται από την ακραία νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη προβλέπει την πλήρη απαξίωση των δημόσιων δομών, τον περιορισμό έως εξαφάνιση των ελεγκτικών μηχανισμών του δημόσιου, την ασυλία στο παρασιτικό επιχειρηματικό και τραπεζικό κεφάλαιο που ευθύνεται για την χρεωκοπία της χώρας, την αποψίλωση των δημόσιων υπηρεσιών από τους αναγκαίους εργαζόμενους, ασφαλιστικό σύστημα στα πρότυπα Πινοσέτ, την φορολογική ασυλία σε μεγαλοεπενδυτές και ιδιοκτήτες ΜΜΕ. Η ανάπτυξη αυτή ακόμα και στην περίπτωση που επιτευχθεί, κάτι αμφίβολο, δεν μας αφορά, καθώς δεν έχει στοιχεία αναδιανομής του παραγόμενου πλούτου σε όφελος των πολλών παρά μόνο κέρδη για τους ολίγους και τους ημέτερους.

Η δεύτερη αφορά το είδος των συνδικάτων που θέλουμε και μπορούν να υπερασπιστούν με επάρκεια τα εργατικά συμφέροντα. Το παλιό γερασμένο υπόδειγμα των γραφειοκρατικών και τελματωμένων συνδικάτων έχει δείξει τα όρια του. Δεν μας καλύπτει. Οφείλουμε όλοι μας να αναζητήσουμε το νέο υπόδειγμα, που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του κόσμου της εργασίας και στις προκλήσεις που θέτει στο συνδικαλιστικό κίνημα η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση με την συνεπακόλουθη αλλαγή, που ήδη φέρνει τόσο στο μοντέλο της εργασίας όσο και στις σχέσεις που συνδέονται μ’ αυτήν.

Το συνδικαλιστικό κίνημα σήμερα

Το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα σήμερα τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα δεν βρίσκεται στην καλύτερη κατάστασή του. Δεν καταφέραμε να απαντήσουμε με αγωνιστικότητα, διορατικότητα κι ενότητα σε πολλές από τις προκλήσεις. Προσκολλημένες ηγεσίες σε παλαιά υποδείγματα που πλέον είναι ατελέσφορα, αμφιλεγόμενες συνδικαλιστικές πρακτικές, έλλειψη άρθρωσης συνεκτικού διεκδικητικού λόγου, αδυναμία εναρμόνισης με τις ανάγκες της συγκυρίας, οδήγησαν στην απαξίωση της συνδικαλιστικής δράσης.

Από την άλλη όμως έχοντας σοβαρή παρακαταθήκη τους αδιαμεσολάβητους αγώνες των εργαζομένων κατά το διάστημα 2011 – 2014, ενσωματώνοντας την πολύπλευρη θετική κι αρνητική εμπειρία της προηγούμενης περιόδου, μας παρουσιάζεται με εκκίνηση το 37^ο συνέδριο της ΑΔΕΔΥ η ευκαιρία να χαράξουμε μια αυτόνομη και κινηματική πορεία, που θα εμπνεύσει τους εργαζόμενους στο Δημόσιο τομέα, με μοναδικό άξονα την ανυποχώρητη κι αταλάντευτη υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών.

Το κάλεσμα για την συγκρότηση ενός ριζοσπαστικού προοδευτικού μετώπου στο Δημόσιο

Η συγκρότηση και η λειτουργία ενός αυτόνομου κι ακηδεμόνευτου συνδικαλιστικού πόλου από τα πρωτοβάθμια σωματεία μέχρι την συνομοσπονδία σήμερα φαντάζει πιο επίκαιρη από ποτέ. Ένα μέτωπο προοδευτικών ριζοσπαστικών δυνάμεων, που δεν μπορεί να συγκροτηθεί στο πλαίσιο μόνο του αρνητικού αφηγήματος. Πρέπει να έχει εκείνα τα χαρακτηριστικά, που θα κινητοποιήσουν τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες στο Δημόσιο, δίνοντας την ελπίδα για την αναβάθμιση της εργασίας και μεθοδολογικά θα συγκροτείται σε ανοιχτή πλουραλιστική μετωπική κατεύθυνση.

Η απάντηση στο κρίσιμο επίδικο της υποτίμησης της εργασίας και της ιδιωτικοποίησης δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών πρέπει να περάσει μέσα από την επανόρθωση όλων των δικαιωμάτων και κατακτήσεων του συλλογικού και ατομικού δικαίου που τα προηγούμενα χρόνια συρρικνώθηκαν ή καταργήθηκαν. Για την αναβάθμιση όμως της λειτουργίας του συνδικαλιστικού κινήματος, ώστε να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις, είναι απαραίτητο μέσα από την συγκρότηση του προοδευτικού μετώπου που προτείνουμε, να αναζητήσουμε και νέες φόρμες τόσο σε κλαδικό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

Το συνδικαλιστικό κίνημα πρέπει επιτέλους να αναλάβει ενεργό ρόλο. Χρειάζεται να καθορίσουμε στο νέο πεδίο διεκδικήσεων προτεραιότητες, προϋποθέσεις και κριτήρια για την συμμετοχή του κόσμου της εργασίας, το οποίο είτε θα έχει κοινωνικά χαρακτηριστικά είτε θα αποτελέσει την επανάληψη του μοντέλου, που οδήγησε την χώρα στην χρεωκοπία. Το οργανωτικό σχήμα, που θα αποτελέσει παράγοντα έμπνευσης και διεκδίκησης, ασφαλώς δεν μπορεί να είναι περιχαρακωμένο στα στενά όρια μιας παράταξης, που λειτουργεί κεντρικά ή με δορυφόρους, όπως έχουμε γνωρίσει μέχρι σήμερα. Σήμερα οι εργαζόμενοι δεν χρειάζονται άλλη μια κομματική παράταξη, μια συντεχνιακή ομάδα υπεράσπισης μικροσυμφερόντων κι αναπαραγωγής πελατειακών δικτύων, δεν χρειάζονται φορείς συνδικαλιστικής καθαρότητας ή ενδοπροοδευτικών ανταγωνισμών. Περισσότερο από ποτέ πρέπει να ανιχνεύσουμε την δυνατότητα συγκρότησης ενός αγωνιστικού κι ενωτικού προοδευτικού μετώπου, που θα προκαλέσει τις αναγκαίες βαθιές ριζοσπαστικές αλλαγές, μετατρέποντας τα συνδικάτα από παρακμασμένους οργανισμούς καταδικασμένους στην αδράνεια και τον εκφυλισμό σε αντιδραστήρια δημοκρατικού διαλόγου, υπεράσπισης αρχών και διεκδίκησης δικαιωμάτων. Οφείλουμε για παράδειγμα να δούμε την θέση του οργανωμένου συνδικαλιστικού κινήματος σε ζητήματα όπως τα εργασιακά δικαιώματα και οι εργασιακές σχέσεις, ασφαλιστικό – συντάξεις, ανεργία στήριξη ανέργων, ασφάλεια και υγεία στους χώρους δουλειάς, κρούσματα εργοδοτικής αυθαιρεσίας και παραβατικότητας, έλλειψη διαφάνειας μη αξιοκρατική επιλογή στελεχών σε θέσεις ευθύνης, αξιολόγηση και τόσα άλλα. Η ενότητα κι όχι ο κατακερματισμός των δυνάμεων αποτελεί την απάντηση απέναντι στην νεοφιλελεύθερη κυβερνητική πρόταση, που παρότι η χώρα βρίσκεται εκτός μνημονίων, ήδη με τα πρώτα δείγματα γραφής της εφαρμόζει σε πολλούς τομείς υπερμνημονιακές πολιτικές.